Sommige mensen zijn altijd ontevreden. Zo verschrikkelijk ontevreden dat zij hun leven vergallen. En dat, terwijl er ogenschijnlijk geen reden voor is. Een probleem dat ik toch eens aan Bert Bokhoven – de onbekende filosoof - voor wil leggen. Bert zal onge- twijfeld uit zijn rijke ervaring kunnen putten om ons aan de hand mee te kunnen nemen over dit onderwerp. De opmerking dat ieder mens zelf de slingers van zijn eigen feestje op moet hangen, is in dit verband een te populistische opmerking voor Bert. Evenals de opmerking “materie is niet belangrijk”. Het gaat immers over meer dan bezit en materie. Sommigen zijn zo arm dat ze alleen maar geld hebben. Tevredenheid is een keuze; een levenshouding.
Met zijn vlijmscherp intellect mag je dan ook van Bert meer diepgang verwachten. En dat heeft Bert, par excellence.
Het verbaasde mij dan ook bepaald niet, dat Bert de gedachtevorming over ontevreden- heid onmiddellijk een andere wending wist te geven door te wijzen op een oud Japans verhaal over een samourai-ridder die een oude zenmeester bezoekt. En waar het in dit verhaal gaat over “minderwaardigheid” kunnen wij het ook vertalen naar “tevredenheid”. Een aparte wending van Bert. Kenmerkend voor zijn intellectuele lenigheid en spitsvondig- heid.
De samourai is heel beroemd, maar als hij de oude zenmeester ziet voelt hij zich plots minder- waardig. De samourai vraagt aan de zenmeester – overigens een oud collega van Bert – of hij weet waarom hij zich ineens zo minderwaardig voelt. “Vóór dat ik hier naar toe kwam, voelde ik mij nog prima. Maar zo gauw ik u zag, voelde ik mij minder”. De zenmeester antwoordt “Wacht. Wanneer vanavond iedereen weg is, zal ik antwoorden”.
Als er tegen de avond niemand meer is, vraagt de samourai: “Geeft u mij nu het antwoord ?” De oude man neemt hem mee naar de tuin en zegt “Kijk naar deze twee bomen hier. Die ene grote en die kleine ernaast, die nu in volle bloei staat. Al jaren staan ze naast elkaar in mijn tuin en nog nooit heeft dat problemen gegeven. De kleine boom heeft nooit tegen de grote gezegd, dat hij zich minderwaardig voelde. Deze boom is klein en die andere is groot. Waarom heb ik nooit iets over minderwaardigheid gehoord ?”
De samourai verzinkt even in gedachten en zegt dan “Omdat zij zich niet met elkaar vergelijken”. Waarop de oude man antwoordt “U kent dus het antwoord !”.
Peter Tersteeg